فرشته‌های کاغذی این هفته با معرفی دو رمان، از ایران و آمریکای لاتین به‌روز است؛
● محبوبه عموشاهی کتاب «وردی که بره‌ها می‌خوانند» از «رضا قاسمی» را معرفی کرده است؛
و
● اعظم اسعدی به معرفی «لی‌لی بد» از «ماریو بارگاس یوسا» پرداخته است.
همچنین پیش‌تر در همین ستون، از رضا قاسمی کتاب «چاه بابل» و از یوسا کتاب‌های «روزگار سخت»، «در ستایش نامادری»، «قهرمان فروتن»، «قصه‌گو» و «سال‌های سگی»، «ماهی در آب» و «چه کسی پالومینو مولرو را کشت» معرفی شده‌اند.
کتاب «وردی که بره‌ها می‌خوانند» نوشته‌ی «رضا قاسمی» است که هر شب بخشی از آن در وبلاگ شخصی او با نام «دوات» منتشر شده و پس از آن به‌صورت رمان در سال ۲۰۰۷ و توسط نشر «خاوران» انتشار یافته است.
کتاب روایت نوازنده و سازنده‌ی سه‌تاری است که در پاریس زندگی می‌کند و رؤیای ساختن سه‌تاری جادویی را در سر می‌پروراند.
رمان از زاویه‌ی اول‌شخص و شخصیت اصلی آن که موسیقیدان است، روایت می‌شود. راوی که نامش رضا است با استفاده از سبک جریان سیال ذهن ما را به اعماق اندیشه‌ها و خاطرات خود می‌برد. کتاب اگرچه که دارای روایتی اصلی و محوری‌ست اما پُر است از خرده‌روایت‌های جذابی که مثل قطعات پازل به‌مرور کنار یکدیگر چیده می‌شوند تا برش‌هایی از زندگی شخصیت‌های رمان را به تصویر بکشند.
زمان در رمان، دائماً، میان حال و گذشته در نوسان است. شاید همین موضوع باعث می‌شود که روایت‌های مختلف مثل نخی نامرئی به همدیگر متصل شوند و ما نیز همراه با راوی، خاطرات گذشته را با اتفاقات زمان حال تلفیق کنیم و آنها را با تمام وجودمان حس کنیم. به تناسب این شیوه‌ی روایت، شخصیت‌های رمان در جاهای مختلف به‌خوبی پرداخته می‌شوند و هرچه در روایت جلوتر می‌رویم بخش‌های جدیدی از ابعاد وجودی آنها برایمان واضح می‌شوند.
کتاب لایه‌های فلسفی و روانشناختی عمیقی دارد و دارای ارجاعاتی به کتاب‌ها، شاعران و نویسندگانی مثل «تی.اس.الیوت»، «شارلوت مری ماتیسن» و «میکی اسپیلین» است. رمان هر دو ویژگی قصه‌گویی و بررسی درونی شخصیت اصلی را داراست و نویسنده هنرمندانه از عهده‌ی هر دو ویژگی برآمده است. راوی در رمان ما را از دل یک روایت و خاطره به روایت دیگری می‌برد و ما را یک‌نفس با خودش همراه می‌کند. همچنین ما از دل این روایت‌های تودرتو به عمق احساسات شخصیت اصلی آن وارد می‌شویم. بخش‌هایی از رمان در آبادان و بخش‌هایی در پاریس روایت می‌شوند و فضاها آن‌قدر هنرمندانه به تصویر کشیده‌اند که آدم می‌تواند واقعاً خودش را در آبادان و میان همان آدم‌ها تجسم کند.
محوریت رمان شاید عشق است؛ عشقی که شخصیت اصلی رمان برای رسیدن به رؤیای درونی‌اش دارد و از فدا کردن جان خود در این راه هیچ ابایی ندارد. عشقی که تلفیق شده است با موسیقی و ما را در خود غرق می‌کند.
در این رمان نیز مانند رمان‌های دیگر رضا قاسمی عزیز، «همنوایی شبانه‌ی ارکستر چوب‌ها» و «چاه بابل»، موسیقی نقشی محوری دارد و البته که این نقش در کتاب وردی که بره‌ها می‌خوانند به اوج خود می‌رسد. سه‌تار در رمان داری شخصیت است و انگار نمادی است از معشوق و روایت‌های دیگر کتاب حول آن می‌گردند. کتاب را خیلی دوست داشتم و خواندن آن را پیشنهاد می‌کنم، اگرچه که می‌دانم تا حالا همه آن را خوانده‌اند.
● محبوبه عموشاهی●
◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️◾️
«لی‌لی بد» رمانی از «ماریو بارگاس یوسا» نویسنده‌ی آمریکایی است که در ایران با دو ترجمه مختلف منتشر شده است؛ یکی با عنوان «لی‌لی بد» با ترجمه‌ی «شهین وکیلی تهامی» توسط نشر ورا و دیگری با عنوان «دختری از پرو» که با ترجمه‌ی «خجسته کیهان» و توسط کتاب پارسه منتشر شده است. به نظر من، ترجمه‌ی خانم تهامی ترجمه‌ی روان‌تری است.
و اما لی‌لی بد نام دختری شیشلیایی تبار است که در سن پانزده سالگی به همراه خانواده به پرو مهاجرت می‌کنند.
زاویه دید داستان اول شخص است؛ راوی‌ای که کمتر در آثار یوسا می‌بینیمش. «ریکاردو»، راوی داستان، از زمانی که لی‌لی را می‌بیند شروع به روایت می‌کند. از زمانی که پسر جوانی است و عاشق لی‌لی می‌شود؛ روایت تا میان‌سالی آنها ادامه دارد و وقایعی که در این رابطه‌ی عاشقانه اتفاق می‌افتد.
«لی‌لی بد» نسبت به سایر آثار یوسا کتاب متفاوتی است. در این کتاب یک روایت می‌خوانیم و خبری از چند روایت همزمان نیست که در نقطه‌ای به‌هم گره بخورند. روایت از یک نقطه شروع می‌شود، در طول زمان سرک نمی‌کشد و بازی‌های زمانی نمی‌کند. به صورت خطی ادامه دارد و در‌عین‌‌حال که به جلو می‌رود، وقایع گذشته آشکار می‌شود. و دقیقاً در قسمت‌هایی که خواننده شروع به حدس زدن می‌کند، نقطه‌ی غافلگیر کردن او است.
در این کتاب همراه «لی‌لی» دختری از پرو و روایت عاشقانه به نقاط مختلف جهان سفر می‌کنیم و با فرهنگ هر نقطه آشنا می‌شویم. کاملاً واضح است وقتی یوسا ما را از پرو به فرانسه‌ی مدرن و اروپایی و بعد به انگلیس می‌برد، هدفش نشان دادن چه چیزی است. به همان نسبت ژاپن و سایر کشورها. البته مرکز و هسته‌ی تمام وقایع در فرانسه است؛ جایی که با شتاب بیشتر به سمت مدرنتینه حرکت می‌کند. این نویسنده از وقایع پرو ناغافل نمی‌ماند. کسی که در اثر قبلی (روزگار سخت) اصلاحات اراضی را گامی در راه توسعه و از بین بردن طبقات اجتماعی می‌داند، در این کتاب که دوره‌ی بعد از اصلاحات اراضی است از فاصله‌ی طبقاتی صحبت می‌کند. فاصله‌ای که باعث تمامی وقایع کتاب حاضر است.
● اعظم اسعدی ●
