معرفی کتاب «قصههای مهتاب و باران»، نوشتهی اوئدا آکیناری و ترجمهی فردین توسلیان
مینا خازنی اسکویی
قصههای مهتاب و باران(اوگتسو مونوگاتاری) شامل نُه داستان از اوئدا آکیناری (1809-1734) است که در سال 1776 در کیوتو و اوساکا منتشر شده است. این کتاب مشهورترین نمونهی ادبیاتِ راز آلودِ ژاپنی است که چیزی به مراتب بیشتر از یک مجموعه داستانِ ارواح در آن یافت میشود. پژوهشگران ژاپنی این کتاب را در کنار افسانهی گنجی (اوایل قرن یازده) و داستانهای ایهارا سایکاکو (اواخر قرن هفده) از برجستهترین آثار کلاسیک ادبیات کشورشان به حساب میآورند. دلیل این اهمیت در درجهی اول به نثرِ شاعرانهی آکیناری (که وامدارِ تاثیر ادبیات چین بر ژاپن است) و در درجهی دوم به توانائی او در پرداخت دقیق و روانکاوانهی رفتار شخصیتهایش برمیگردد. رفتاری که در مواجههی شخصیتها با المانهای خارقالعادهای چون ارواح، شیاطین، توهمات و دیگر رخدادهای ماوراءالطبیعی بروز پیدا میکند.
«مونوگاتاری» قالبی در ادبیات کلاسیک ژاپن است که به قصهها و حکایات سرگرم کننده و پندآموزِ اشاره دارد. «اوگتسو» هم ترکیبی است از «او» و «گتسو»، به معنای تحتالفظیِ باران-ماه، که به تصویرِ ماهِ مهگرفتهی پس از باران اشاره دارد. «قصههای ماه تارِ پس از باران» از شاهکارهای ادبیات کلاسیک ژاپن است. کتابی عامّه پسند در زمان خود، که امروزه به عنوان پلی برای پیوند ادبیات باستانی و مدرن ژاپن، حائز اهمیت است.
در این کتاب علاوه بر متن اصلی، با بررسی و مطالعهی جامع اما مختصری در خصوص تاریخ، فرهنگ، ادبیات و تئاتر ژاپن مواجهیم که به عنوان مقدمه، جهت آشنایی مخاطب با فضای کلی قصهها آمدهاست. این مطالعات توسط مترجم انگلیسی زبانِ کتاب، آنتونی اچ.چمبرز و تحت نظر بخش شرقشناسیِ دانشگاه کلمبیا به چاپ رسیدهاست. دامنهی مطالعات از پیش از میلاد تا زمان نگارش کتاب را در برمیگیرد. البته پیش از شروع هر داستان نیز با مقدمهی مختصری مواجهیم که شرایط تاریخی، جغرافیا، منابع و حواشی آن داستان را بیان میکند. مجموعهی این مقدمات به شکلی است که فهم لایههای پنهانِ کتاب را برای مخاطب غیرِ ژاپنی آسان، و ارزش ادبی آن را آشکارتر میسازد.
کتاب قصه های مهتاب و باران با ترجمه ی فردین توسلیان در بهمن ماه 1396 توسط انتشارات ورا منتشر شده است.