نقد جامعه‌شناسانه‌ی سرمایه‌های شخصیت‌های زن در رمان نیمه‌ی غایب بر اساس نظریه‌ی انواع سرمایه‌ی پیر بوردیو
نویسندگان: مریم حسینی، صدف گلمرادی
منتشر شده در مجله ادبیات پارسی معاصر، سال ششم، شماره 4، زمستان 1395
محور این مقاله نقد جامعه شناسانه‌ی رمان معاصر بر اساس نظریه‌ی انواع سرمایه ی پیر بوردیوی فرانسوی ( 1930- 2002 ) است. بوردیو ایده‌ی ماركسیستی سرمایه‌ی اقتصادی را به انواع دیگر مبادلات در فضای اجتماعی تعمیم می‌دهد. او انواع قابلیت های افراد را كه برای آنان قدرت خرید موقعیت‌های مختلف مادی و معنوی ایجاد می‌نماید، سرمایه‌ی اجتماعی، سرمایه‌ی فرهنگی و سرمایه‌ی نمادین می نامد. بر این اساس در این مقاله به بازنمایی انواع سرمایه ی زنان در رمان نیمه‌ی غایب حسین سناپور می‌پردازیم و با استفاده از روش تحلیل محتوای كیفی و روایت‌شناسی نشان می‌دهیم كه در این رمان زنان چه استراتژی‌هایی برای تولید و بازتولید، انباشت و حفظ سرمایه‌ها بر می‌گزینند و در چه مواردی سرمایه‌های منفی، «حفره های ساختاری» و «تله های اجتماعی» مانع قدرت گرفتن آنان در میدان رقابت می‌گردند. بررسی جامعه‌شناسانه‌ی سرمایه‌های زنان در رمان نیمه‌ی غایب به بازتولید جایگاه فرودستی شخصیت‌های داستانی زن در میدان‌های مختلف می‌پردازد، شیوه‌های گوناگون سرمایه‌های منفی و ضعف انواع سرمایه‌های این شخصیت‌ها را نمایان می‌كند، از روابط محدود و غیر مولدشان به عنوان سرمایه‌ی اجتماعی ناكارآمد پرده برمی دارد، سوژه‌ی منفعل اقتصادی بودن زنان داستان را آشكار می‌سازد، سرمایه‌های فرهنگی پنهان و عینیت نیافته‌ی شان را معرفی می‌كند و فقر سرمایه‌ی نمادین آنان را بر ملا می‌نماید.
